Алматы қаласындағы әйелдердің репродуктивті денсаулығын социологиялық зерттеу: детерминанттар мен аурулар
DOI:
https://doi.org/10.26577/JPsS.2024.v91.i4.7Аннотация
Бұл мақалада Алматы қаласындағы әйелдердің репродуктивті денсаулығының жағдайын зерттеуге және оған әсер ететін факторларды анықтауға бағытталған социологиялық зерттеудің нәтижелері берілген. Зерттеудің негізгі мақсаты – медициналық қызметтерге қолжетімділік деңгейін және репродуктивті жастағы әйелдердің алдын алу шаралары мен ауру қаупі туралы хабардарлығын анықтайтын әлеуметтік-экономикалық және әлеуметтік-мәдени детерминанттарды талдау. Медициналық көмектің қолжетімділігі мен сапасы, контрацепция және алдын алу әдістері туралы хабардар болу, сондай-ақ денсаулық сақтау саласындағы әйелдердің мінез-құлық қатынасына қалыптасқан мәдени стереотиптердің ықпалы мәселелеріне ерекше назар аударылады.
Әдістемелік зерттеу Алматы қаласының аудандарында тұратын 320 әйел арасында жүргізілген социологиялық сауалнамаға негізделген. Сауалнама репродуктивті мінез-құлыққа, медициналық көмекке жүгіну жиілігіне, хабардарлық пен денсаулық деңгейіне қатысты сұрақтардың кең ауқымын қамтыды. Нәтижелер табысы мен білімі төмен әйелдердің денсаулық сақтауды қабылдауына әсер ететін қаржылық шектеулер мен әлеуметтік-мәдени нормаларға байланысты сапалы медициналық қызмет көрсетуде үлкен кедергілерге тап болатынын көрсетті.
Зерттеудің үлесі – Алматы қаласындағы әйелдердің репродуктивті денсаулығын жақсартуға бағытталған кешенді қолдаудың қажеттілігін анықтау. Нәтижелер негізінде денсаулық сақтау саласына қолжетімділікті және әйелдердің қауіп-қатер туралы хабардарлығын арттыратын және мәдени кедергілерді жеңуге көмектесетін бағдарламаларды құру бойынша ұсыныстар жасалды. Нәтижелердің практикалық маңыздылығы әйелдердің денсаулыққа қауіп-қатер туралы хабардар болуын арттыруға, қажетті медициналық қызметтерге қолжетімділікті қамтамасыз етуге және ұрпақты болу денсаулығын сақтау саласында өз бетінше шешім қабылдауға неғұрлым қолайлы жағдайлар жасауға мүмкіндік беретін стратегияларды әзірлеуде оларды пайдалану мүмкіндігінде болып табылады.
Түйін сөздер: репродуктивті денсаулық; медицина әлеуметтануы; репродуктивті мінез-құлық детерминанттары; үй шаруашылығындағы әйелдер; мінез-құлықтың әлеуметтік-мәдени детерминанттары.
