ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ СТУДЕНТТЕРДІҢ ДІНИ СӘЙКЕСТІЛІГІ МЕН ҚҰНДЫЛЫҚ БАҒДАРЛАРЫНЫҢ ӨЗАРА ҚАТЫНАСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ (ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗҰУ МЫСАЛЫНДА)

Аннотация

Бұл мақаланың өзектілігі этносаралық және конфессияаралық шиеленістердің күшеюімен айқындалатын психологиялық және психоәлеуметтік проблемалардың ауқымының ұлғаюымен анықталады, сондай-ақ діни сәйкестендіру процестерінің күшеюі және оның адамгершілік сферадағы өзгерістерге әкелген құндылық бағдарларына әсері.

Осыған орай, мақаланың мақсаты қазіргі қазақ студенттерінің (әл-Фараби атындағы ҚазҰУ студенттерінің мысалында) діни сәйкестілік пен құндылық бағдарларының өзара байланысының ерекшеліктерін зерттеу болды. Осы мақсатқа жету үшін «Діни сәйкестіліктің құрамдас бөліктері», «Құндылықтар сауалнамасы (PVQ-R2)» және «Құндылықтарды зерттеу әдістемесі» сияқты әдістемелік құралдар пайдаланылды. Зерттеу нәтижелерін тексеру Қазақстандағы ең кең тараған конфессиялар – ислам мен православиелік христиандыққа жататын студенттердің діни болмысының ортақтығы көп екенін және сонымен бірге айырмашылықтары да бар екенін көрсетті. Мұсылман студенттері үшін діни сәйкестіліктің әлеуметтік аспектілері ең өзекті болып табылады. Христиан дінін ұстанатын студенттердің діни болмысы индивидуалды және бағдары бойынша этноконфессиялық емес. Екі діни топты біріктіретін жалпы тенденция – мазасыздану мен алаңдаушылықтан (оның сыртқы құрамдастарының сәйкес құндылық бағдарларымен байланысы арқылы) қорғануға бағытталған діни бірегейліктің болуы. Мақала діни сәйкестендіру процестерін және оның көпмәдениетті және көпконфессиялы мемлекетте қалыптасып келе жатқан жастардың құндылық бағдарларымен байланысын одан әрі зерттеу және мониторингілеу үшін практикалық маңызды болып табылады.

Түйінді сөздер: діни сәйкестік, құндылық бағдарлары, өзара қатынас, студент жастар, мұсылмандар, христиандар және т.б.