Қытайдағы мектеп оқушыларының мазасыздық пен психикалық денсаулығын талдау (Ішкі Моңғолия Автономиялық ауданындағы мектептер мысалында)

Аннотация

Мақалада Қытай Халық Республикасының Ішкі Моңғолия автономиялық ауданындағы мектеп оқушыларының психикалық денсаулығын зерттеу тәжірибесі жайлы жазылған. Зерттеу мақсаты - әртүрлі сыныптардағы мектеп оқушыларының оқу мазасыздану көрсеткіштерін зерттеу және салыстыру, мектеп оқушыларының оқу мәселелері мен тұлғалық ерекшеліктері арасындағы байланысты зерттеу болды. Зерттеу әдістері ретінде екі әдіс қолданылды - психикалық денсаулық тесті MHT (Психикалық денсаулық тесті) және «Жасөспірім тұлғасының кіші бестігі» жасөспірім сауалнамасы. Жүргізілген зерттеуде 7-ші, 8-ші, 9-шы сыныптардан 420 оқушы қатысты, алынған деректер SPSS 23.0 арқылы талданды. Зерттеулердің нәтижесінде мектеп оқушыларының 57,6%-ы оқуға деген қатты мазасыздық сезімі байқалды. Сонымен қатар, мектеп оқушыларының жалпы психологиялық денсаулығы сау, жақсы болғанымен (40,87±17,68),  білім алу процессіндегі мазасыздық көрсеткіштері және физикалық белгілер – айтылған екі фактор нормадан жоғары көрсеткіштер көрсетті. Ең жоғары оқу мазасыздық деңгейі 7-ші сынып оқушыларында байқалды, жоғары 8-9 сыныптарда көрсеткіштер төмен болды. Бұл жағдайды 7-ші сынып оқушылары орта мектеп табалдырығын енді аттағаны (ҚХР-да балалар бастауыш, орта және жоғары сыныптарда оқиды), сонымен қатар, қазіргі уақытта жаңа әлеуметтік – қоғамдық ортаға бейімделу және жаңа әлеуметтік қатынастардың құрылу мәселесімен бетпе-бет келуімен түсіндіруге болады. Зерттеу барысында мектеп оқушыларының оқу процессіндегі мазасыздық сезімі мен олардың эмоционалдық көрсеткіштері – невротизм немесе эмоционалдық тұрақсыздық арасында оң корреляция байқалды. Дегенмен, мектеп оқушыларының оқудағы мазасыздық деңгейі мен экстраверсия көрсеткіштері арасында теріс корреляция анықталды (p<0,01).  Мектеп психологтары мен мұғалімдеріне балалардың мазасыздануының алдын алу бойынша ұсыныстар ұсынылады.

Түйін сөздер: мектеп оқушылары, оқу процессіндегі мазасыздық деңгейі, психикалық денсаулық, Қытай, мектеп психологі