Әуе қозғалысын басқару нұсқаушысы жұмысындағы психолого-педагогикалық қарым-қатынас стильдері

Аннотация

Соңғы жылдары авиация саласында авиациялық оқиғалар мен оқыс оқиғалардың санын азайтуға әсер ететін негізгі факторлардың бірі ретінде авиациялық мамандарды даярлау және қайта даярлау үдерісінің маңызы арта түсуде. Мақалада ӘҚҚ (ӘҚБ) диспетчер-нұсқаушыларының құзыреттілік тұжырымдамасына авиация секторының жаңа стандарттары мен талаптарын қолдану әдістерінің бірі сипатталған, ӘҚБ нұсқаушысы қызметінің психологиялық-педагогикалық аспектілері бойынша алдыңғы зерттеулер сипатталған, «педагогикалық қарым-қатынас» түсінігін, оның нұсқаушы құзыретімен байланысын қарастырады; оқу процесінде нұсқаушы-диспетчер мен тыңдаушы арасындағы педагогикалық қарым-қатынас ерекшеліктері сипатталады, С.А.Шейн бойынша педагогикалық қарым-қатынастың әртүрлі стильдері талданады. Шейн бойынша әуе қозғалысын басқарушы-нұсқаушылар арасындағы педагогикалық қарым-қатынас стильдерін зерттеу нәтижелері; диспетчер-нұсқаушы мен тағылымдамадан өтушінің өзара әрекеттесуінде ең оңтайлы стильді таңдау бойынша ұсыныстар беріледі. Зерттеудің мақсаты – диспетчер-нұсқаушы мен тыңдаушылар арасындағы қарым-қатынастың педагогикалық стилінің ерекшеліктерін зерт-теу. Авиациялық кадрларды даярлау бойынша жұмыс құжаттары, халықаралық авиациялық ұйымдардың талаптары мен ұсыныстары зерделеніп, нұсқаушылардың құзыреттіліктері олардың тыңдаушылармен педагогикалық қарым-қатынас жасау стильдерімен салыстырылды. Жұмыстың ғылыми маңыздылығы нұсқаушы мен тыңдаушының өзара әрекеттестігінің психологиялық-педагогикалық құрамдас бөлігін талдауда, авиация саласының жаңа талаптары тұрғысынан нұсқаушы жұмысының жеке құрамдас бөлігін зерттеуде жатыр. Тәжірибелік маңыздылығы қазіргі оқытушылардың педагогикалық қарым-қатынас стильдері туралы алынған мәліметтерде жатыр, оларды нұсқаушы лауазымына кандидаттарды іріктеу кезінде және біліктілікті арттыру курстарында қолдануға болады және сол арқылы оқытудың тиімділігін арттырады. Зерттеудің әдістемесі авиациялық нұсқаулықтарды талдаудан және С.А.Шейн әдісі бойынша сауалнама-ны қолданудан тұрды. Эксперименттік жұмыс барысында нұсқаушылардың педагогикалық қарым-қатынас стильдері анықталды. Зерттеу нәтижелері біліктілікті арттыру курстарын-да оқытушылардың құзыреттілігін заманауи түсінуге жеткілікті көңіл бөлу, оқытушыларға педагогикалық қарым-қатынастың өзіндік оңтайлы стилін дамытуға, ынтымақтастық дағдыларын енгізуге мүмкіндік беретін оқыту әдістерін табу қажеттілігін көрсетеді. , тәлімгерлік, этика және адалдық және қарама-қарсы қасиеттердің пайда болуы мен дамуына жол бермейді.

Түйін сөздер: диспетчер-нұсқаушының құзыреттілігі, психолого-педагогикалық қарым-қатынас стилі, адам факторы, нұсқаушы шеберлігі.