Тұлғаның өзін-өзі реттеуі психологиялық әл-ауқатты арттырудың құралы ретінде

Аннотация

Зерттеу тұлғаның психологиялық әл-ауқаты мен өзін-өзі реттеу механизмдерінің өзара байланысын талдауға бағытталған. Бұл механизмдер эмоциялық тепе-теңдікті, когнитивтік функциялардың тұрақтылығын және өзгермелі әлеуметтік-мәдени жағдайларға бейімделу қабілетін қамтамасыз ететін ішкі реттеуші үдерістер ретінде қарастырылады. Тақырыптың өзектілігі қазіргі психологияда субъективті әл-ауқат құрылымына және адамның ішкі тұтастығын сақтауға, эмоционалдық-дисгармонияның алдын алуға мүмкіндік беретін психологиялық тетіктерге деген қызығушылықтың артуымен айқындалады.

Зерттеудің мақсаты – өзін-өзі реттеудің негізгі компоненттерінің (жоспарлау, модельдеу, бағдарламалау, нәтижелерді бағалау және мінез-құлық икемділігі) субъективті және психологиялық әл-ауқат көрсеткіштеріне әсерін анықтау. Мұндай тәсіл өзін-өзі реттеуді жеке бейімделудің және өмірге қанағаттанудың деңгейін айқындайтын көпдеңгейлі динамикалық жүйе ретінде қарастыруға мүмкіндік береді.

Нәтижелер өзін-өзі реттеу деңгейі мен әл-ауқат компоненттерінің арасындағы тұрақты оң байланысты көрсетті. Реттеушілік дағдылардың жоғары болуы автономияның, жеке өсуге ұмтылыстың, өзін қабылдаудың және әлеуметтік қатынастардың конструктивтілігінің күшеюіне ықпал ететіні анықталды.

Зерттеудің құндылығы – эмоционалдық тұрақтылықты сақтайтын психологиялық ресурс ретінде өзін-өзі реттеудің рөлін нақтылауда. Алынған деректер эмоционалдық қолайсыздықтың алдын алуға және субъективті әл-ауқатты арттыруға бағытталған психологиялық интервенцияларды әзірлеуде қолданылуы мүмкін.

Түйін сөздер: тұлға, өзін-өзі реттеу, психологиялық қанағат, субъективті қанағат, психикалық денсаулық, автономия.