ҚАЛАЛЫҚ КЕҢІСТІКТЕГІ ҚАРТТАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ОҚШАУЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.26577/JPsS.2024.v90.i3.08Аннотация
Қазақстан қалаларында тұратын, әлеуметтік оқшаулануды бастан өткерген егде жастағы адамдар бастан кешіретін проблемалардың санының артуы мәселеге жаңа көзқарас туғызуда. Зерттеудің мақсаты – Қазақстан қалаларында тұратын егде жастағы адамдардың күнделікті іс-әрекетіне әлеуметтік және кеңістіктік оқшауланудың әсерін және жалғыздықты қабылдауды зерттеу. Зерттеуге үш қаладан 78 қарт адам қатысты. Сауалнама жүргізу үшін әлеуметтік кеңістіктік оқшаулану мен жалғыздықты бағалайтын сауалнама пайдаланылды. Деректер сипаттама статистикасы мен корреляциялық талдауды қамтитын SPSS 27 нұсқасы бағдарламалық құралының көмегімен талданды. Зерттеу жалғыздық пен әлеуметтік оқшаулану деңгейінің жас, жалғыз тұру және жұмыссыздық сияқты факторлармен маңызды корреляциясын анықтады. Әлеуметтік мәртебе мен ресурстарға қолжетімділікті ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік байланыстар мен отбасылық қарым-қатынастарды қолдау қажеттілігін де ескеретін кешенді бағдарламаларды әзірлеуге назар аудару қажет. Зерттеу нәтижелерін Қазақстан қалаларындағы егде жастағы азаматтардың әлеуметтік оқшаулануының алдын алу және жеңудің тиімді стратегияларын әзірлеу үшін пайдалануға болады, бұл олардың өмір сүру сапасын жақсартуға және барлық жас топтары үшін неғұрлым инклюзивті қалалық ортаны құруға мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері егде жастағы адамдардың өмір сүру сапасын жақсарту және халықтың барлық топтары үшін неғұрлым инклюзивті қалалық ортаны құруға ықпал ету үшін олардың әлеуметтік интеграциясын мақсатты түрде қолдаудың маңыздылығын көрсетеді.
Түйін сөздер: Әлеуметтік оқшаулану, қарт адамдар, қалалық кеңістік, Қазақстан, жалғыздық, әлеуметтік байланыстар.