ҚАРТ АДАМДАРДЫҢ ӨМІРЛІК ҚАНАҒАТТАНУШЫ- ЛЫҚТАРЫ ТУРАЛЫ ӘРТҮРЛІ ТЕОРИЯЛЫҚ БАҒЫТТАРДАҒЫ ТҮСІНІКТЕР

Авторлар

  • A. Chinassilova Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан Республикасы, Алматы қ.
  • N. U. Shedenova Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Қазақстан Республикасы, Алматы қ.
        56 34

Кілттік сөздер:

қарт адамдар, өмірлік қанағаттанушылық, қарт адамдардың әл­ауқаттылығы, халықтың қартаюы. пожилые люди, удовлетворенность жизнью, благополучие пожилых людей, старение населения.

Аннотация

Халықтың қартаюы – мемлекеттің әлеуметтік­экономикалық саяса­ты үшін сын­тегеуірін және жаңа мүмкіндіктер. Егде және қарт адам­дардың әлеуметтік жағдайын қазіргі кезде қоғамда орын алып отырған әлеуметтік, саяси және экономикалық өзгерістерден бөліп қарастыру мүмкін емес. Зейнеткерлік жүктеменің өсуі, жұмыс күшінің қысқаруы мен қартаюы, медициналық және әлеуметтік көмек көрсету жүйелеріне жүк түсуі, халықтың қарт адамдарының денсаулық жағдайын жақсарту, білім, жұмысбастылық мүмкіндіктері мен басқа да әлеуметтік белсенді­ліктерін қолдану. Бұл тікелей сандық анықтап сипаттауға болмайтын ка­тегория. Біздің елдегі демографиялық тенденциялар бүкіл әлемде жүріп жатқан үрдістерге ұқсас әрі қартайған жастағы адамдардың абсолютті және салыстырмалы сандық үлесінің қарқынды жүруін сипаттауда. Қа­зіргі кездегі қазақстандық қоғамда халықтың абсолютті санының құры­лымының ұлғаюы және қарт адамдар мен кәрілік жас үлесінің көбейуі экономикалық, әлеуметтік және моральдық этикалық мінез­құлықтың бірқатар салдарына алып келіп отыр. Старение населения – вызовы для социально-экономической полити­ки государства и новые возможности. Социальное положение пожилых и старых людей в современных условиях неотделимо от социальных, по­литических и экономических изменений, происходящих в обществе: рост пенсионной нагрузки, сокращение и старение рабочей силы, рост нагруз­ки на системы медицинской и социальной помощи, улучшение состояния здоровья, образования, возможностей занятости и других форм социаль­ной активности населения. Эта категория не поддается прямому коли­чественному определению. Демографические тенденции в нашей стра­ не аналогичны тенденциям во всем мире и демонстрируют нарастание абсолютного и относительного количества лиц преклонного возраста. В современном казахстанском обществе нарастание доли абсолютного ко­личества лиц преклонного возраста, рост пожилых людей и старшего воз­раста привели к ряду последствий. В статье рассматривается понимание удовлетворенности жизнью пожилых в различных теоретических подхо­дах и исследования проблемы удовлетворенности жизнью в пожилом и старческом возрасте. Изучены факторы благополучия пожилых людей. Факторами удовлетворенности жизнью пожилых людей являются здо­ровье, индивидуальный доход, место жительства, социальный статус, на­личие работы.

Библиографиялық сілтемелер

1 World Population Prospects (UN (2013). The 2012 Revision. – United Nations: New York, Vol. http://esa.un.org/unpd/wpp)
2 Ермолаева М.В. Культурно-исторический подход к феномену жизненного опыта в старости // Культурно-историчес- кая психология. – 2010. – №1. – С. 112-118.
3 Анцыферова Л.И. Психологическое содержание феномена субъект и границы субъектно-деятельностного подхода
// Развитие личности и проблемы геронтопсихологии. – М.: Изд. «Институтпсихологии РАН», 2004. – С. 350-364.
4 Heady B., Wearing A. Personality life events, and subjective well-being: toward a dynamic equilibrium model // Journal of personality and social psychology. – 989. №57. – P. 731-739.
5 Краснова О.В., Лидере А.Г. Социальная психология старости: Учеб пособие. – М.: Издательский центр «Академия», 2002. – 288 с.
6 Куликов Л.В. Субъективное благополучие личности // Ананьевские чтения – 97. – СПб., 1997. – С. 162-164
7 Колосницына М., Хоркина Н., Доржиев Х. Факторы удовлетворенности жизнью в пожилом возрасте и политика государства // International Conference «GSOM Emerging Markets Conference: Business and Government Perspectives» St. Pe- tersburg University Graduate School of Management, 2014. – c.738-748.

1 World Population Prospects (UN (2013). The 2012 Revision. United Nations, New York, Vol. http://esa.un.org/unpd/wpp
2 Yermolayeva M.V. The cultural-historical approach to the phenomenon of experience in old age // Cultural-Historical Psy- chology. – 2010. – № 1. – S.112-118.
3 Antsyferova L.I. The psychological phenomenon of the subject content and the limits of subject-activity approach // Person- ality development and problems gerontopsychology. – M.: Publishing House «Russian Academy of Sciences Institute of Psychol- ogy», 2004. – S.350-364.
4 Heady B., Wearing A. Personality life events, and subjective well-being: toward a dynamic equilibrium model // Journal of personality and social psychology. – 1989. No 57. – P. 731-739.
5 Krasnov O.V., Liders A.G. Social psychology of old age: Textbook allowance for students. Executive. Proc. institutions. – M.: Publishing center «Academy», 2002. – 288 p.
6 Kulikov L.V. Subjective well-being of the person // Ananevskijreading – 97. – SPb., 1997. – C. 162-164.
7 Kolosnitsyna M., Khorkina N., Dorzhiev H. Factor slife satisfaction in old age and state policy // International Conference
«GSOM Emerging Markets Conference: Business and Government Perspectives» St. Petersburg University Graduate School of Management October 16-17, 2014. – c.738-748.

Жүктелулер

Как цитировать

Chinassilova, A., & Shedenova, N. U. (2015). ҚАРТ АДАМДАРДЫҢ ӨМІРЛІК ҚАНАҒАТТАНУШЫ- ЛЫҚТАРЫ ТУРАЛЫ ӘРТҮРЛІ ТЕОРИЯЛЫҚ БАҒЫТТАРДАҒЫ ТҮСІНІКТЕР. ҚазҰУ Хабаршысы. Психология және әлеуметтану сериясы, 55(4). вилучено із https://bulletin-psysoc.kaznu.kz/index.php/1-psy/article/view/272